Opis miejsca:
 
Świecie nad Osą leży tak naprawdę nad jej dopływem - Lutryną. Z najdawniejszych czasów zachowało się potężne grodzisko z XI - XII w. Z jego wierzchołka roztacza się rozległy widok na Pojezierza: Iławskie, Chełmińskie i Brodnickie.
 
Grodzisko w Świeciu nad Osą jest jednym z najlepiej zachowanych grodzisk ziemi chełmińskiej. Wypiętrza się około 25 m ponad dno rynny rzeki Lutryny, malowniczo rysując się w terenie swym potężnym masywem, już z daleka widocznym, szczególnie od strony południowej i zachodniej.
   Piastowie przesuwając swoje panowanie na północny-wschód dotarli tu prawdopodobnie około X wieku. Wielka góra, dodatkowo sztucznie obwałowana i wzmocniona fortyfikacjami drewniano-ziemnymi stała się nadgranicznym grodem i to największym w północnej ziemi chełmińskiej (5800 m2). Gród składał się z dwóch części. Część wyższa obejmowała obszar 3800 m2 i pełniła kiedyś rolę grodu właściwego. Niżej znajdowało się obronne podgrodzie. Przeprowadzone na tym obiekcie badania wykopaliskowe ujawniły nawarstwienia kulturowe, przede wszystkim na majdanie, dochodzącym do 2,5 m głębokości. Układ stratygraficzny pozwolił na stwierdzenie występowania co najmniej dwóch chronologicznych faz użytkowania grodu. Z fazy starszej, datowanej na X-XI/XII wiek pochodzą relikty zabudowy mieszkalnej w części majdanu. Gród był ponownie zamieszkany w XII-XIV wieku (faza młodsza), o czym świadczą nawarstwienia kulturowe zarówno na podgrodziu, jak i w grodzie właściwym. Prawdopodobnie gród w Świeciu uległ zagładzie  około 1217 roku, a w XIV wieku - za czasów krzyżackich - wzniesiono tu jakąś budowlę, która mogła być siedzibą rycerską lub miejscem urzędowania krzyżackiego urzędnika. Z wielu przedmiotów zabytkowych, pochodzących z obu faz, uzyskano kilka tysięcy fragmentów naczyń ceramicznych, militaria, narzędzia gospodarstwa domowego i ozdoby stroju. 
 
Propozycja dojazdu:
 
Jak zwykle zakładam, że mapę każdy posiada :-) Moja propozycja jest luźna i nikomu niczego nie narzuca. To tylko pretekst do wsadzenia się na rower, a gdzie kto dojedzie, to jego wola i fantazja :-)
 
No to rowerujemy: GRUDZIĄDZ - WIELKIE LNISKA - NICWAŁD - ANNOWO - ORLE - SŁUP - ŚWIECIE NAD OSĄ - tutaj do woli napawamy się panoramą z masywu grodziska - RYCHNOWO - LINOWO - BOGUSZEWO - MEŁNO - OKONIN - POKRZYWNO - STARY FOLWARK - MARUSZA - i tu po dojechaniu do głównej szosy nr 534, polecam ominąć ją skręcając w gruntową drogę w lewo, a za mostkiem na rzeczce Rów Marusza w prawo. Jak ktoś dobrze pokombinuje, to wyjedzie polnymi drogami za grudziądzkimi solankami (polecam mapę Powiat Grudziądzki w skali 1:72500 z pewnością dostępną w grudziądzkiej Informacji Turystycznej)
Długość trasy: ok 60 - 70 km w zależności od tego ile kto nakręci poza opisaną trasą