Arkebuzy dymiące jeszcze widzę.
(...)
Jeszcze słychać śpiew i rżenie koni.
K.K. Baczyński
Pozdrowienia spóźnione, bo z wczorajszego wyrypu, no, ale na żywo, że względu na trudność trasy nie byłem w stanie nic napisać
A wycieczka, pierwsza w tym roku kujawska, mogłaby być zatytułowana np. tak: Szlakiem Powstania Styczniowego na Kujawach
A celem jej: Krzywosądza, czy tam Krzywosądz, miejsce bitwy stoczonej z rosjanami w lutym 1863... Bitwy, po której został przynajmniej jeden materialny ślad (o czem poniżej).
Do tego bitwy sromotnie przez nas przegranej, i to przegranej przez nieudolność dowództwa... Dowództwa w osobie samozwańczego generała, nieudacznika i przegrywa, niejakiego Ludwika Mierosławskiego, dodajmy- i wskażmy winnych po imieniu.
Nie będę się tu wdawał w szczegóły, bo to nie miejsce na referaty
Kilka zdań poświęcę tylko mikrohistorii i ciekawostkom.
Na pobojowisku, oprócz szeregu nieznanych i zapomnianych, pozostali także młodzieńcy z imienia znani: Alfons Mauersberger, o którem nic- z upływu czasu powiedzieć nie można. Pewnie był znaczniejszego rodu, a rodzice zapewne wystawili mu na grobie płytę żeliwną, obecnie w ścianie kościoła:
Zauważmy, że ani słowa o jego śmierci w boju; płyta ma sygnaturę rzemieślnika warszawskiego, czyżby to aż w stolicy trzeba by szukać Mauersbergerów?
Ponadto poległ student politechniki w Liege, Jan Wasiłowski. Zwłok jego do Krzywosądzy przybyła szukać owego przedwiośnia straszliwego Roku Pańskiego 1863 siostra Maria, panna na ów czas trochę ponad dwudziestoletnia, początkująca literatka, później i dziś znana szerzej pod nazwiskiem męża: Konopnicka.
Powstańcza mogiła jest w pobliskiej wsi Dobre ale nie zajechałem tam, że względu na brak czasu i silny, zimny wiatr...
Wróćmy do Krzywosądzy: mamy tu jeszcze jedną ciekawostkę funeralno-sepulkralną: grób wnuczki Adama Mickiewicza, mój cel właściwy na wczoraj:
PS To jest karawaka! To się nazywa karawaka! Takiej wielkiej to jeszcze żem nie widział! Zakrzewo:
Pozdrawiam tych, co doczytali moje wypociny, może też zachęcą się do podobnej wycieczki
Kujawy fajne, tylko cosik wietrzne